Nhật Bản - Phần 3: Người Nhật trầm lặng

Không khó để biết rằng Nhật Bản là đất nước có dân số già, tôi nhận ra điều này khi quan sát những người mà mình lướt qua hàng ngày. Tỉ lệ người ở độ tuổi trung niên chiếm phần đông và số lượng người cao tuổi cũng không hề ít. Không rõ có phải do tuổi càng cao thì con người càng trở nên trầm tĩnh, suy nghĩ nhiều hơn, và nói ít đi hay không, nhưng thực sự người Nhật rất trầm lặng.

Shinjuku central park

Tàu điện tuy đông nhưng không ồn ào. Hành khách nói chuyện với nhau rất giữ ý (dĩ nhiên là cũng có vài bạn trẻ trao đổi thoải mái hơn). Nếu không gục đầu xuống ngủ thì họ sẽ nhìn chằm chằm vào điện thoại hoặc sách vở, điểm chung là họ tránh để ý và làm phiền đến những người xung quanh. Trên tàu thỉnh thoảng khi vào ga loa lại vang lên lời nhắc nhở: “làm ơn chuyển điện thoại qua chế độ im lặng và hạn chế nói chuyện điện thoại trên tàu, xin cảm ơn”.

Trên tàu tuyến Yokohama về ga Machida buổi tối.

Những người đọc sách trên tàu thường bọc kín bìa bằng giấy. Dường như họ không muốn người khác tò mò về cuốn sách đó, hoặc cũng có thể họ không muốn gây ảnh hưởng tới người xung quanh. Có một số người lại thích giải câu đố sudoku (chủ yếu là các bác lớn tuổi). Đôi khi đơn giản chỉ là giải một ô số trên tờ báo họ đang đọc, hoặc cầu kì hơn tôi thấy một cụ bà tầm 60-70 tuổi có cả một quyển sổ tay dày có lẽ phải chứa cả trăm câu sudoku.  

Triền đê ra ga Kamoi buổi tối

Trên đường phố rất hiếm thấy những gam màu sắc rực rỡ mà chủ đạo vẫn là những gam màu trắng và tối. Nhân viên công sở ở Nhật vẫn trung thành với style uniform áo sơ mi trắng, quần âu và giày da đen. Vào mùa hè, các công ty phải đưa ra các khuyến cáo hạn chế thắt caravat khi đi làm để tăng nhiệt độ điều hòa giúp tiết kiệm điện.

Dòng người về sớm trên triền đê chiều cuối tuần

Thật hiếm hoi để thấy một chút sắc màu bên ngoài những địa điểm tổ chức sự kiện như thế này. 

Một hội làng nhỏ ở chân cầu.

Vì áp lực cuộc sống và công việc, hầu hết thanh niên phải qua 30 tuổi mới tính chuyện xây dựng gia đình. Đơn cử ở công ty qua công tác, tôi biết 4 người bằng tuổi (~27 tuổi) và chưa ai có gia đình. Một anh bạn vẫn còn thích chơi game quả quyết là phải 5 năm nữa mới lấy vợ. Thế cũng là đỡ hơn rất nhiều người lựa chọn cuộc sống độc thân cho tới già.

Sự trầm lặng đến mức thu mình là một thực tế ở xã hội Nhật Bản. Cơ sở vật chất hiện đại hỗ trợ con người có đầy đủ các nhu yếu phẩm cần thiết để sinh sống mà không cần phải tiếp xúc giữa người với người. Đó đôi khi cũng là bức tường vô hình ngày càng đẩy những cá thể đơn lẻ ra xa với xã hội. Hàng xóm có thể không nói chuyện với nhau, những lời góp ý trực tiếp trở nên vô ích nếu không có sự ra tay của chính quyền như trong trường hợp những ngôi nhà rác xuất hiện ngày càng nhiều nơi đây.

Đôi khi hiện đại cũng đi đôi với “hại điện” mà.

To be continued...